Vật liệu quyết định tất cả.
Từ việc tạo nền tảng cho một bộ trang phục đến việc truyền tải tinh thần của thương hiệu, thời trang không thể tồn tại nếu thiếu chất liệu. Đây cũng chính là lý do vì sao vật liệu chiếm tới 92% tổng lượng khí thải của ngành công nghiệp này—tính từ giai đoạn khai thác, xử lý và sản xuất sợi, theo Viện Tài nguyên Thế giới (WRI).
Khi bối cảnh toàn cầu thay đổi—với biến đổi khí hậu, các động thái địa chính trị làm gián đoạn chuỗi cung ứng, và những quy định luôn thay đổi—vật liệu ngày càng trở thành vấn đề cốt lõi.
Thế nhưng, phần lớn các thương hiệu vẫn chưa sẵn sàng. Theo nghiên cứu của Boston Consulting Group (BCG), hơn 80% công ty tuyên bố sử dụng nguyên liệu bền vững chỉ mới tập trung vào sáu nhóm chất liệu chính: cotton, polyester, nylon, sợi cellulose nhân tạo (MMCFs), da và len.
Dù ngành thời trang đã bắt đầu áp dụng các “vật liệu ưu tiên” như cotton tái sinh hay polyester tái chế từ chai nhựa, nhưng theo BCG, vẫn còn nhiều lựa chọn tốt hơn.
Hợp tác cùng tổ chức Fashion for Good, BCG đã phát hành một hướng dẫn dành cho các nhà lãnh đạo ngành thời trang, tập trung vào giải pháp vật liệu thế hệ mới.
Báo cáo này phân tích các thách thức trong việc mở rộng quy mô sản xuất vật liệu thế hệ mới, tập trung vào ba yếu tố: nhu cầu, chi phí và vốn đầu tư. Mục tiêu là đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của ngành dệt may sang các giải pháp vật liệu thông minh hơn.
Theo dự báo, gần 13 triệu tấn vật liệu thế hệ mới có thể ra mắt thị trường vào năm 2030, chiếm khoảng 8% tổng lượng sợi toàn cầu.
Nhu cầu vượt xa nguồn cung
“Việc chấp nhận các vật liệu mới đang trở thành một yêu cầu tất yếu về kinh doanh, bị thúc đẩy bởi các quy định ngày càng chặt chẽ ở châu Âu và toàn cầu, sự thay đổi trong nhu cầu tiêu dùng, cùng những tiến bộ công nghệ nhanh chóng,” báo cáo cho biết. “Khi nhu cầu về vật liệu thế hệ mới dự kiến sẽ vượt xa nguồn cung vào năm 2030, hành động tập thể trong ngành đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.”
Báo cáo 32 trang này đóng vai trò như một “bản hướng dẫn” giúp các doanh nghiệp giải quyết các rào cản tài chính, kỹ thuật và vận hành trong việc mở rộng quy mô của những giải pháp vật liệu mới.
Trong bối cảnh hiện tại, ngành công nghiệp dệt may đang đối mặt với nhiều thách thức liên quan đến các chất liệu truyền thống. Biến đổi khí hậu khiến thời tiết khắc nghiệt hơn, ảnh hưởng đến năng suất của sợi tự nhiên và đẩy giá thành lên cao. Trong khi đó, những bất ổn về địa chính trị tiếp tục gây gián đoạn chuỗi cung ứng. Ngoài ra, các quy định ngày càng khắt khe cũng làm gia tăng áp lực. Ví dụ, Liên minh châu Âu đã yêu cầu tất cả chai nhựa phải chứa ít nhất 30% nhựa tái chế vào năm 2030, tăng so với mức 25% trước đó.
“Điều này tạo ra sự cạnh tranh gay gắt đối với nguồn PET, đặc biệt khi nguyên liệu này cũng đang được sử dụng để tái chế và tái sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác, bao gồm cả dệt may,” báo cáo chỉ ra. “Chuyển đổi từ chai PET sang các nguyên liệu thô thay thế trong ngành dệt may có thể giúp giảm áp lực lên nguồn cung PET.”
Bất chấp những thách thức này, vật liệu thế hệ mới có tiềm năng giải quyết hầu hết các vấn đề nêu trên. Theo dự báo, gần 13 triệu tấn vật liệu thế hệ mới có thể ra mắt thị trường vào năm 2030, chiếm khoảng 8% tổng lượng sợi toàn cầu.
Tuy nhiên, con số này vẫn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu của ngành. “Nếu không có một nỗ lực chung và có hệ thống, nguồn vật liệu mới này sẽ chỉ giới hạn cho một số thương hiệu, khiến phần lớn thị trường gặp khó khăn trong việc chuyển đổi,” báo cáo cảnh báo.
Ba yếu tố cốt lõi: Nhu cầu, chi phí và vốn
Theo báo cáo, ngành thời trang cần tập trung vào ba yếu tố chính để thúc đẩy sự phát triển của vật liệu thế hệ mới:
- Nhu cầu: Khi thị trường ổn định, đầu tư sẽ được thu hút và nền tảng mở rộng quy mô sẽ được xây dựng.
- Chi phí: Có thể được tối ưu hóa để đạt hiệu quả kinh tế theo quy mô.
- Vốn: Cần có sự hỗ trợ tài chính chiến lược phù hợp với từng giai đoạn áp dụng.
Jeffrey Hogue, Giám đốc Bền vững của Levi Strauss & Co., cho biết: “Mục tiêu vật liệu đến năm 2030 của chúng tôi được thiết kế để thúc đẩy việc ứng dụng rộng rãi hơn và giảm rào cản bằng cách đặt mục tiêu cho vật liệu thế hệ mới, bao gồm cả các vật liệu được bên thứ ba ưu tiên hoặc chứng nhận.”
Javier Losada Montero, Giám đốc Bền vững của Inditex, nhấn mạnh: “Cách tiếp cận của chúng tôi đối với vật liệu thế hệ mới tập trung vào việc đặt mục tiêu chiến lược, hỗ trợ phát triển sản phẩm, tạo dựng thị trường và đầu tư. Qua hợp tác với các nhà đổi mới vật liệu, chúng tôi nhận ra rằng việc mở rộng quy mô của những giải pháp này là một quá trình mang tính lặp.”
BCG và Fashion for Good nhận định rằng, để mở rộng quy mô, các doanh nghiệp cần cam kết thông qua các thỏa thuận thương mại dài hạn hoặc các hợp đồng hợp tác. Một số ví dụ tiêu biểu có thể kể đến như thỏa thuận trị giá 73 triệu USD của Inditex với Ambercycle hay cam kết 600 triệu USD trong vòng bảy năm của H&M Group với Syre.
Dorte Rye Olsen, Giám đốc Bền vững của Bestseller, cho biết: “Đổi mới chiến lược, hợp tác sâu rộng trong chuỗi cung ứng và tài trợ chuyển đổi là những yếu tố thiết yếu để đạt được mục tiêu.”
Hợp tác để giảm chi phí và mở rộng quy mô
Một trong những thách thức lớn nhất với vật liệu thế hệ mới là chi phí sản xuất vẫn cao hơn so với nguyên liệu truyền thống. Để giảm chi phí, các thương hiệu cần hợp tác trong việc thu gom và tái chế nguyên liệu, thay vì hoạt động riêng lẻ.
Sigrid Buehrle, Phó Chủ tịch Cấp cao về Bền vững và ESG tại Adidas, chia sẻ: “Hành trình chuyển đổi gần như toàn bộ polyester của chúng tôi sang polyester tái chế—chủ yếu từ chai PET—vào năm 2024 cho thấy sức mạnh của sự hợp tác. Kinh nghiệm này cũng giúp chúng tôi cam kết rằng đến năm 2030, 10% tổng lượng polyester tái chế của chúng tôi sẽ được chuyển từ chai nhựa sang nguyên liệu dệt tái chế.”
Báo cáo kết luận: “Mở rộng quy mô vật liệu thế hệ mới đòi hỏi một cách tiếp cận chiến lược và thống nhất, tập trung vào ba đòn bẩy quan trọng: nhu cầu, chi phí và vốn. Nếu ngành công nghiệp có thể bẻ cong đường cong chi phí, chúng ta sẽ mở ra cánh cửa tiếp cận thị trường rộng lớn hơn và tạo ra một tương lai bền vững và cạnh tranh hơn.”
Theo Sourcing Journal
