Diễn đàn nhằm cung cấp các thông tin cập nhật về những thay đổi trong chính sách kinh tế - thương mại của các nước khu vực Mỹ Latinh, phân tích tình hình thị trường và nhu cầu đối với các ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, từ đó xác định các cơ hội và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu, thu hút đầu tư từ khu vực Mỹ Latinh, đặc biệt trong bối cảnh các Hiệp định thương mại đang đi vào thực thi.
Về phía các đối tác khu vực Mỹ Latinh, Diễn đàn có sự tham dự của đại diện cơ quan ngoại giao các nước Mỹ Latinh tại Việt Nam là Đại sứ các nước Brazil, Chile, Cuba và Panama; đại diện Đại sứ quán các nước Argentina, Mexico, Peru, Colombia, Uruguay, Venezuela, Haiti và gần 100 doanh nghiệp, tập đoàn lớn của các nước Mỹ Latinh quan tâm hợp tác kinh doanh tại thị trường Việt Nam. Về phía Việt Nam, Diễn đàn có sự tham dự của Đại sứ Việt Nam tại Argentina, Chile, Cuba và Venezuela và gần 200 đại biểu là Lãnh đạo UBND, Lãnh đạo Sở Công Thương, các Cơ quan Xúc tiến Thương mại và Đầu tư các tỉnh, thành phố, các Hiệp hội doanh nghiệp và cộng đồng doanh nghiệp sản xuất xuất khẩu và đầu tư của Việt Nam.
Đặc biệt, để thúc đẩy hơn nữa hợp tác thương mại – đầu tư giữa Việt Nam và các nước khu vực trong bối cảnh dịch bệnh Covid – 19 và phục hồi kinh tế, Diễn đàn có sự tham gia phát biểu trực tuyến của Bộ trưởng Bộ Kinh tế Mexico Tatiana Clouthier Carrillo (Mexico là Chủ tịch luân phiên của Cộng đồng các nước Mỹ Latinh và Caribe năm 2021) và 06 Tham tán thương mại của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh như Mexico, Brazil, Chile, Cuba, Argentina, Venezuela.
Để thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư với các nước Mỹ La tinh, trong suốt những năm qua, Việt Nam đã duy trì cơ chế Ủy ban Liên Chính phủ, Ủy ban hỗn hợp về Hợp tác Kinh tế, Thương mại và Đầu tư với một số nước trong Khu vực như: Argentina, Brazil, Chile, Cuba, Haiti, Mexico, Panama, Paraguay, Peru, Uruguay và Venezuela. Các Uỷ ban này là kênh quan trọng để hai Bên trao đổi thông tin; xác định các lĩnh vực, cơ chế và dự án hợp tác; hỗ trợ và thúc đẩy thực hiện các chương trình hợp tác mà hai Bên cùng quan tâm.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải.
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải đánh giá, quan hệ kinh tế và thương mại giữa Việt Nam và các nước Mỹ Latinh trong những năm gần đây không ngừng được mở rộng và phát triển. Là nền kinh tế phát triển năng động, Mỹ Latinh đang dần trở thành khu vực thị trường hấp dẫn đối với cả thế giới, trong đó có Việt Nam. Ở chiều ngược lại, Việt Nam đã trở thành một thị trường mới nổi được các doanh nghiệp thế giới, trong đó có các doanh nghiệp Mỹ Latinh ngày càng quan tâm.
Cho đến nay, Việt Nam đã có quan hệ thương mại với tất cả 33 quốc gia trong Khu vực, với tổng kim ngạch thương mại hai chiều tăng hơn 63 lần từ 245 triệu USD năm 2000 lên 15,6 tỷ USD vào năm 2020; trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Khu vực đạt 8,3 tỷ USD và nhập khẩu đạt 7,3 tỷ USD.
Trong lĩnh vực hợp tác đầu tư, Việt Nam đã có một số dự án đầu tư tại Mỹ Latinh với số vốn lên tới hàng trăm triệu USD như các dự án phát triển mạng viễn thông ở Haiti và Pê-ru, sản xuất mỳ ăn liền ở Bra-xin. Ở chiều ngược lại, hiện có 27 quốc gia và vùng lãnh thổ tại Mỹ Latinh đầu tư tại Việt Nam với 297 dự án, tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 9,3 tỷ USD.
Tuy nhiên, cộng đồng doanh nghiệp hai bên vẫn đang tiếp tục đứng trước những thách thức trong hợp tác kinh doanh, từ khoảng cách địa lý xa xôi, chưa có tuyến vận tải hàng hóa và hành khách trực tiếp dẫn đến thời gian vận tải - đi lại dài và chi phí cao, đến sự khác biệt về ngôn ngữ, và đặc biệt là ảnh hưởng nghiêm trọng của đại dịch Covid-19 trên toàn cầu trong hai năm vừa qua làm đứt gẫy chuỗi cung ứng toàn cầu.
Việt Nam cũng đã ký kết nhiều hiệp định, thoả thuận với một số nước trong Khu vực, trong đó đặc biệt là Hiệp định thương mại tự do với Chi Lê được ký ngày 11 tháng 11 năm 2011 và đi vào hiệu lực từ năm 2014, và tiếp theo đó là Hiệp định CPTPP, trong đó có 3 nước Mỹ Latinh gồm Mexico, Chile, Peru là thành viên. Hiệp định CPTPP đã đi vào thực thi gần 3 năm qua đối với Mexico, Chile và bắt đầu có hiệu lực từ tháng 9 năm 2021 đối với thị trường Peru và đem lại những kết quả hết sức tích cực. Các Hiệp định trên được coi là bước ngoặt quan trọng tạo ra xung lực mới để thúc đẩy hợp tác thương mại – đầu tư giữa Việt Nam với các trong Khu vực.
Đồng thời, Chính phủ Việt Nam cùng với Chính phủ các nước thành viên của Khối Thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) gồm Brazil, Argentina, Uruguay và Paraguay cũng đang tích cực trao đổi để xem xét khả năng thúc đẩy một Hiệp định ưu đãi Thương mại, qua đó mở rộng đường cho hàng hóa Việt Nam và Mỹ Latinh thâm nhập sâu rộng hơn nữa vào thị trường tiềm năng của nhau.
Trên nền tảng quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp và những tiềm năng hợp tác to lớn, Việt Nam và các nước khu vực Mỹ Latinh đang ngày càng xích lại gần nhau để mở rộng và phát triển hơn nữa quan hệ hợp tác toàn diện, nhất là trong lĩnh vực kinh tế, thương mại và đầu tư. Quan hệ Việt Nam – Mỹ Latinh đang đứng trước những vận hội to lớn cần nắm bắt và những thách thức cần vượt qua để có thể phát triển mạnh mẽ và sâu rộng hơn nữa.
Việt Nam mong muốn nâng cao hơn nữa giá trị kim ngạch thương mại và đầu tư với các nước trong khu vực, trong đó tập trung vào các lĩnh vực năng lượng, viễn thông, nông nghiệp kỹ thuật cao và các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao, đặt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại hai chiều lên khoảng 20 tỷ USD vào năm 2025, thu hút khoảng 12-13 tỷ USD đầu tư từ Khu vực.
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải hy vọng, cùng với sự phối hợp của Đại sứ quán Việt Nam tại các nước Mỹ Latinh cũng như Đại sứ quán các nước Mỹ Latinh tại Hà Nội, trong thời gian tới, những thông tin hữu ích này sẽ được phổ biến sâu rộng cho doanh nghiệp hai Bên để kịp thời nắm bắt những cơ hội mới.
Tất cả những trở ngại và thách thức đó sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến việc thúc đẩy trao đổi thương mại giữa Việt Nam và Khu vực, khiến cho việc duy trì và nâng cao mức kim ngạch hai chiều trong thời gian tới đòi hỏi nỗ lực nhiều hơn của Chính phủ, các Hiệp hội, ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp.
Thứ trưởng cho biết, Diễn đàn Thương mại Việt Nam – Mỹ Latinh được tổ chức ngày hôm nay nhằm mục đích cung cấp thông tin về tình hình các nước trong giai đoạn phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19, rà soát và cập nhật tình hình chính sách, đưa ra những phân tích, nhận định, giải pháp để giúp định hướng cho doanh nghiệp Viêt Nam cũng như doanh nghiệp các nước khu vực Mỹ Latinh có chiến lược tiếp cận thị trường của nhau bài bản và thuận lợi hơn, tận dụng tối đa những ưu đãi hiện có và khai thác những tiềm năng vốn có trong thời gian tới.
Thứ trưởng khẳng định, Chính phủ và Bộ Công Thương, cùng với hệ thống Thương vụ Việt Nam tại các nước Mỹ Latinh sẽ nỗ lực để hỗ trợ các địa phương và cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam về thông tin thị trường, làm cầu nối với các đối tác nước ngoài, hỗ trợ giải quyết khó khăn vướng mắc phát sinh trong quá trình thâm nhập thị trường và kinh doanh.
Trong khuôn khổ Diễn đàn, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải đã giới thiệu hai ấn phẩm “ Thông tin xuất khẩu sang các thị trường CPTPP khu vực châu Mỹ” và “Tiềm năng hợp tác thương mại và thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa sang Khối thị trường chung Nam Mỹ - Mercosur”. "Đây là nỗ lực của Bộ Công Thương cùng với Thương vụ Việt Nam tại các nước, các chuyên gia, Hiệp hội ngành hàng nhằm cung cấp các thông tin và giải pháp giúp doanh nghiệp Việt Nam có thể tận dụng những ưu đãi và cơ hội tại khu vực này trong thời gian tới", Thứ trưởng nhấn mạnh.
Theo nguồn Bộ Công Thương Việt Nam.