Lợi dụng chính sách
Theo Chi cục KTSTQ, qua các vụ KTSTQ cho thấy, các trường hợp gian lận về gia công, sản xuất xuất khẩu bị Cục Hải quan TP.HCM phát hiện trong thời gian qua hầu hết là DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Trong quá trình quản lí, kiểm tra các DN thực hiện loại hình gia công, SXXK cơ quan Hải quan đã phát hiện nhiều hành vi vi phạm, như: Gian lận về xuất xứ, tiêu thụ nguyên phụ liệu trái phép và đặc biệt là việc khai định mức cao hơn thực tế sản xuất để trốn thuế. Các sai phạm phổ biến của DN là khai báo định mức cao; khai báo định mức bất hợp lý, chẳng hạn cùng một mã hàng nhưng DN khai báo nhiều định mức sử dụng nguyên liệu vải khác nhau; khai báo cân đối định mức thông qua tỷ lệ hao hụt, khai báo gian lận định mức thông qua việc kê khai size sản phẩm. Chỉnh sửa, tẩy xóa trên định mức mà hải quan đã đăng ký tiếp nhận nhằm điều chỉnh tên, chủng loại nguyên liệu để được khấu trừ; điều chỉnh định mức sử dụng nguyên liệu để cân đối nguyên liệu khi thanh khoản với cơ quan Hải quan.
Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục KTSTQ - Cục Hải quan TP.HCM. Ảnh: T. Hòa.
Mặc dù Thông tư số 128/2013/TT-BTC đã siết chặt quản lý đối với loại hình gia công, SXXK, nhưng một số DN vẫn lợi dụng chính sách để gian lận. Bên cạnh đó, công tác quản lí của các cơ quan chức năng chưa chặt chẽ nên dễ bị DN lợi dụng. Việc gian lận trong gia công, SXXK dẫn đến thất thu thuế cho ngân sách Nhà nước, thiệt hại nền sản xuất trong nước.
Bên cạnh đó, số lượng định mức phát sinh theo hợp đồng gia công, SXXK của DN rất lớn, một số cán bộ tiếp nhận và đăng ký định mức kiểm tra, đối chiếu chưa kĩ, còn tiếp nhận những sản phẩm có định mức, tỷ lệ hao hụt, tỷ lệ tiêu hao bất hợp lý mà không có giải trình hoặc không thực hiện việc kiểm tra định mức theo quy định đối với các DN đã bị xử lí vi phạm về gian lận định mức… Chính vì thế, theo Cục Hải quan TP.HCM, công tác hậu kiểm sẽ được tăng cường đối với loại hình này.
Tập trung hậu kiểm
Theo Chi cục KTSTQ, trong quá trình KTSTQ đối với các DN gia công, SXXK, cơ quan Hải quan đã gặp một số vướng mắc, như: Nhiều DN không đảm bảo công tác lưu trữ hồ sơ, tài liệu, sổ sách… trong thời hạn 5 năm, gây khó khăn trong quá trình kiểm tra, hơn nữa chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe. Công tác cập nhật kết quả KTSTQ vào các chương trình nghiệp vụ chưa đầy đủ, khó khăn trong thu thập thông tin, dễ bị trùng lặp. Năng lực kiểm tra của CBCC đối với loại hình gia công còn hạn chế, phương thức tổ chức thực hiện mang tính vừa làm, vừa học, đúc kết “kinh nghiệm” nên mặc dù rất cố gắng nhưng hiệu quả chưa như mong muốn. C
hi cục KTSTQ kiến nghị Cục KTSTQ có văn bản hướng dẫn nghiệp vụ KTSTQ nói chung và phương pháp kiểm tra đối với loại hình gia công, SXXK nói riêng. Đồng thời, cần định hướng phương pháp KTSTQ sau khi áp dụng chương trình VNACCS/VCIS trong toàn ngành. Thường xuyên tổ chức tập huấn, trao đổi kinh nghiệm thực tiễn về nghiệp vụ KTSTQ theo các chuyên đề, loại hình. Tăng cường công tác tuyên truyền pháp pháp luật về KTSTQ đối với các DN.
Bên cạnh đó, để khắc phục tình trạng DN lợi dụng loại hình gia công, SXXK để trốn thuế, trong thời gian tới, các đơn vị hải quan sẽ tiếp tục thực hiện kiểm tra các cơ sở sản xuất của DN khi thực thực hiện áp dụng ân hạn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu là nguyên liệu, vật tư để sản xuất hàng xuất khẩu theo quy định tại Điểm b Khoản 3 Điều 36 Thông tư số 128/2013/TT-BTC.
Theo đó, cơ quan Hải quan kiểm tra cơ sở gia công đối với các trường hợp, gồm: DN lần đầu tiên được áp dụng thời hạn nộp thuế 275 ngày trên phạm vi toàn quốc; DN đăng ký tờ khai nhập khẩu tại Chi cục Hải quan khác với cơ sở sản xuất sản phẩm; DN ủy thác nhập khẩu; Kiểm tra trên cơ sở kết quả áp dụng quản lý rủi ro, có thông tin nghi vấn DN không có cơ sở sản xuất hoặc cơ sở sản xuất không phù hợp với nguyên liệu, vật tư nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu; kiểm tra xác suất để đánh giá sự tuân thủ pháp luật của DN theo hướng dẫn của Tổng cục Hải quan.
| Mới đây, khi tham gia góp ý về dự thảo Thông tư liên tịch thay thế Thông tư liên tịch số 60/2011/TTLT-BTC-BCA-BTM về hóa đơn, chứng từ đối với hàng hóa NK lưu thông trong thị trường nội địa, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thị Hồng cho rằng, qua thực tế kiểm tra, một số cơ sở gia công hàng xuất khẩu tiêu thụ nguyên phụ liệu trái phép tại thị trường Việt Nam khi bị kiểm tra thì DN cho rằng hàng đang trong quá trình vận chuyển để gia công tại DN khác (đóng gói, sắp xếp sản phẩm, kiểm tra kim loại…). Do đó, để việc triển khai được chặt chẽ, đề nghị bổ sung khoản 4 Điều 5 dự thảo: Trường hợp cơ sở sản xuất, gia công hàng xuất khẩu vận chuyển để gia công tại cơ sở gia công khác thì phải có hợp đồng gia công kèm theo phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ và lệnh điều động hoặc hợp đồng gia công kèm theo phiếu xuất kho. Trong đó, phiếu xuất kho phải ghi đầy đủ chi tiết hàng hóa. Có như vậy mới hạn chế được tình trạng DN tự ý đưa nguyên phụ liệu gia công, sản xuất xuất khẩu ra thị trường tiêu thụ, trốn thuế. |
Theo: Báo Hải quan
